معاونت پژوهش مدرسه علمیه کوثر قزوین

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، جلسه دفاعیه تحقیق پایانی سرکار خانم رقیه فیروزی آبی سلفی با عنوان «عوامل مؤثر بر تربیت نوجوان از دیدگاه اسلام» با راهنمایی سرکار خانم فاطمه مخلص‌آبادی در روز شنبه 13/5/1397، ساعت 10:8 در سالن اجتماعات حوزه علمیه خواهران کوثر استان قزوین با حضور داور محترم جناب دکتر وح الله آدینه برگزار شد. جلسه دفاعیه 1 ساعت به طول انجامید و در نهایت تحقیق پایانی با کسب رتبه عالی پذیرفته شد.

متن حاضر، چکیده تحقیق پایانی «عوامل مؤثر بر تربیت نوجوان از دیدگاه اسلام» است.

چکیده

دوره نوجوانی به محدوده زمانی از شروع بلوغ تا کامل شدن آن که مابین 9 تا 18 سالگی در دختران و 12 تا 18 سالگی در پسران است، گفته می‌شود. به نظر می‌رسد دوره نوجوانی از حساس‌ترین و بحرانی‌ترین دوران زندگی هر فرد است. نوجوان در این دوره نه تنها از نظر فیزیکی، بلکه از نظر روحی، فکری و ذهنی هم دچار تغییرات اساسی می‌شود. والدین نقش مهمی را در این دوران دارند؛ آن‌ها با آگاهی از عوامل مؤثر بر نوجوان می‌توانند نقش اساسی را در پرورش جسم، روح و روان نوجوان ایفا کنند. در کتاب‌هایی مانند: اسلام و تعلیم و تربیت نوشته آیت‌الله ابراهیم امینی، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی دکتر خسرو باقری، اصول و روش‌های تربیت در اسلام نوشته سید احمد احمدی، جوانان در طوفان غرایز از همت سهراب پور که در مورد تربیت و عوامل مؤثر بر تربیت و روش‌های تربیت نوجوان مطالبی بیان شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی است و مطالب پژوهش به شیوۀ کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. چنین به نظر می‌رسد که الگوی فرزند در درجه اول والدین هستند. بنابراین آنها باید مراقب رفتارهای خود چه در خانه و چه در اجتماع باشند و با کسب شناخت همه جانبه از نوجوان به اندازه توان و ظرفیت وجودیش از وی انتظار داشته باشند تا بتوانند فرزندان صالحی تحویل جامعه دهند. درخت پر ثمر تربیت آن‌گاه به بار می‌نشیند که نظریه‌های تربیتی در قالب راه‌های صحیح و درست به اجرا درآید.تحقیق حاضر در سه فصل تنظیم شده است. در فصل نخست این پژوهش؛کلیات، مفهوم شناسی، مبانی تحقیق؛ در فصل دوم به عوامل درونی تأثیرگذار بر تربیت نوجوان از دیدگاه اسلام و فصل سوم عوامل بیرونی تاثیر‌گذار بر تربیت نوجوان پرداخته راهکارهای متناسب با آن ارائه گردیده است.

کلید واژگان: تربیت، بلوغ، نوجوان، اسلام.

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، جلسه دفاعیه تحقیق پایانی سرکار خانم رقیه فیروزی آبی سلفی با عنوان «ارتباط زنان و مردان نامحرم از ديدگاه قرآن و عترت» با راهنمایی سرکار خانم فاطمه مخلص‌آبادی در روز شنبه 13/5/1397، ساعت 11:15 در سالن اجتماعات حوزه علمیه خواهران کوثر استان قزوین با حضور داور محترم جناب دکتر وح الله آدینه برگزار شد. جلسه دفاعیه 1 ساعت به طول انجامید و در نهایت تحقیق پایانی با کسب رتبه عالی پذیرفته شد.

متن حاضر، چکیده تحقیق پایانی «ارتباط زنان و مردان نامحرم از ديدگاه قرآن و عترت» است.

چکیده

ارتباط انسان‌ها در جوامع گوناگون يكي از ضرورت‌هاي اجتناب‌ناپذير زندگي است كه بدون آن امكان ادامه حيات و قرار گرفتن در مسير كمال وجود ندارد. ارتباط زنان و مردان آداب و احكام ويژه‌اي دارد كه هر كس موظّف است آن را بياموزد و در روابط خود با اطرافيانش به كار گيرد. در اين ميان، ارتباط زنان و مردان به ويژه آن‌گاه كه بيگانه و نامحرم باشند، حساسيت خاصي دارد و رعايت آداب و احكام ويژه‌اي را از سوي دو طرف مي‌طلبد. بكارگيري يا ترك اين آداب مي‌تواند بر حُسن روابط، تأثير مثبت و منفي بگذارد و بركت يا آسيب‌هاي خود را بر پيكر فرد، خانواده و جامعه وارد كند. كتاب‌هاي زيادي نيز در اين ارتباط به رشته تحرير درآمده است؛ از جمله كتاب‌هاي استاد مطهري 6 مانند: مسأله حجاب (در زمينه پوشش)، اخلاق جنسي در اسلام و جهان غرب (در مورد غرايز جنسي و ديدگاه اسلام و غرب در مورد آن) و نظام حقوق زن (كليه حقوق زن) است كه ديگران در آثار خود از اين كتاب‌ها بسيار اثر پذيرفته‌اند. همين طور كتاب آيينه زن كه مجموعه موضوعي سخنان مقام معظّم رهبري K با تدوين اميرحسين بانكي‌پور فرد و كتاب روابط زن و مرد از ديدگاه اسلام نوشتة احسان حسيني و بزرگان ديگري كه در اين زمینه آثار گرانبهايي از خود باقي گذاشته‌اند. روش تحقيق به كار گرفته شده در اين پژوهش توصيفي است. شيوه گردآوري اطّلاعات نيز به شیوه كتابخانه‌اي بوده است. دستاورد حاصل از پژوهش نشان داد كه ارتباط زنان و مردان چه از نوع حضوري و چه غيرحضوري بايد در حدّ ضرورت باشد و فرد روح و ذهن خود را از امور شهواني دور نمايد؛ در غير اين صورت خود و جامعه را دچار آسيب خواهد كرد.  اين پژوهش در سه فصل به اين موضوع پرداخته است؛ فصل اوّل: مفاهيم و مباني، فصل دوم: ارتباط حضوري زنان و مردان نامحرم، فصل سوم: ارتباط غيرحضوري زنان و مردان نامحرم.

كليد واژه‌ها: ارتباط، زنان، مردان، نا محرم، قرآن، عترت.

بسم الله الرحمن الرحیم

 با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، جلسه دفاعیه تحقیق پایانی سرکار خانم لیلا صالحی با عنوان «اقسام مزاج و ویژگی‌های آن از دیدگاه آیات و روایات» با راهنمایی سرکار خانم اعظم اسدالهی در روز سه شنبه 28/6/1396، ساعت 12:45 در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه استان قزوین با حضور داور محترم حجت الاسلام و المسلمین رضا کاظم‌لو برگزار شد. جلسه دفاعیه 1 ساعت به طول انجامید و در نهایت تحقیق پایانی با کسب رتبه عالی پذیرفته شد.

متن حاضر، چکیده تحقیق پایانی «اقسام مزاج و ویژگی‌های آن از دیدگاه آیات و روایات» است.

 چکیده

تحقيق پاياني حاضر با هدف «اقسام مزاج و ویژگی‌های آن از دیدگاه آیات و روایات» تدوين شده است. در نهاد تمام جانداران از ابتداي خلقت، امور فطري و غريزي بسياري قرار داده شده است. نياز به تغذيه يكي از اين امور است. قرآن كتاب هدايت است و تمام مسائل موردنياز انسان را مورد توجّه قرار داده، از اين رو در مورد تغذيه انسان هم نكات ارزنده‌اي ارائه نموده است. تغذيه در قرآن با واژگاني از قبيل «أكل» و «طعام» مورد توجّه قرار گرفته است. آنچه در قرآن كريم در رابطه با تغذيه مورد تأكيد قرار گرفته، بهره‌مندي از غذاي حلال و طيّب و پرهيز از غذاي حرام و خبيث است. ولي علاوه بر اشاره به انواع تغذيه، مسأله طبايع چهارگانه كه در موجودات و اقسام مزاج در انسان (مانند مزاج تسنيم، مزاج كافور، مزاج زنجبيل، مزاج سلسبيل) در آيات مختلفي مطرح شده كه ظاهراً با نوع تغذيه انسان ارتباط مستقيمي دارد كه پژوهش حاضر به بررسي ويژگي تغذيه سالم با در نظر گرفتن طبع و مزاج انسان و توجّه به طبايع غذاهاي مورد استفاده پرداخته است. بحث تغذيه از جمله مباحثي است كه مورد توجّه كارشناسان علوم مختلفي از جمله علم طب، علم كشاورزي و علم اقتصاد قرار گرفته؛ ولي پژوهش حاضر با رويكرد قرآني- روايي با استناد به منابع طبّ سنّتي به روش توصيفي تدوين گرديده است. آنچه از بررسي منابع در زمينة تغذية سالم حاصل شد، اين بود كه در وجود تمام موجودات طبايع چهارگانه (آب، خاك، هوا، آتش) گرم و خشك، گرم و تر، سرد و خشك و سرد و تر وجود دارد كه انسان نيز يكي از اين موجودات است. ولي در وجود انسان با توجّه به شرايط اقليمي يكي از طبايع بر ديگران غلبه نموده، تبديل به حالتي در انسان مي‌شود كه مزاج ناميده مي‌شود و مزاج دموي، صفراوي، بلغمي، سوداوي از اين جمله است. اگر انسان در طول زندگي متناسب با نوع مزاج خود تغذيه كند، حتماً از سلامت لازم برخوردار مي‌شود. الگوي تغذيه سالم با توجّه به مزاج آن‌ها بدين شرح است؛ تغذيه افراد صفراوي از غذاهايي با طبع سرد و تر، تغذيه افراد دموي از غذاهايي با طبع سرد و خشك، تغذيه افراد بلغمي از غذاهايي با طبع گرم و خشك و تغذيه افراد سوداوي با غذاهايي با طبع گرم و تر مي‌باشد.

كليد واژگان: تغذيه، سالم، طبع، مزاج، آيات و روايات.

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، جلسه دفاعیه تحقیق پایانی سرکار خانم فاطمه حیدرپور با عنوان «آثار تربیتی و اخلاقی عزت نفس در آیات و روایات» با راهنمایی سرکار خانم مستانه رجبی در روز چهارشنبه 1/6/1396، ساعت 14:10 در حوزه علمیه خواهران کوثر استان قزوین با حضور داور محترم حجت الاسلام و المسلمین رضا کاظم‌لو برگزار شد. جلسه دفاعیه 1 ساعت به طول انجامید و در نهایت تحقیق پایانی با کسب رتبه خوب پذیرفته شد.

متن حاضر، چکیده تحقیق پایانی «آثار تربیتی و اخلاقی عزت نفس در آیات و روایات » است.

چکیده

عنوان تحقیق پایانی حاضر، «آثار اخلاقی و تربیتی عزّت نفس در آیات و روایات» است. عزّت نفس حالتی است که مانع شکست انسان می‌شود و به وسیله‌ی آن، انسان هرگز مقهور و مغلوب نمی‌‎گردد. عزّت نفس از اساسی‌ترین مسائل اخلاقی- تربیتی انسان است. مسأله عزّت نفس از همان ابتدای خلقت وجود داشته و دارد و به تصریح قرآن کریم، عزّت که مخصوص ذات الهی است، خداوند این عزّت را به پیامبرa و مؤمنانش بخشیده است و افراد هم با کسب عزّت از این بزرگواران می‌توانند به عزّت نفس ممدوح برسند. کتاب‌های فراوانی توسّط مفسّران، متکلّمان و دانشمندان به رشته‌ی تحریر درآمده و بحث‌های زیادی پیرامون آثار عزّت نفس صورت گرفته است. پیشینه‌ی این موضوع را از خود قرآن، سنّت و کلام پیامبرa و ائمه معصومینb در جامعه‌ی اسلامی می‌توان یافت و سپس نویسندگان به قدر وُسع خود در این رابطه بحث کرده‌اند، اما مباحث آنها به صورت پراکنده بوده است. در این تحقیق تا حدودی آثار اخلاقی و تربیتی عزّت نفس، به صورت منسجم گردآوری شده است. به نظر می‌رسد عزّت نفس در زندگی انسان تأثیر به سزایی دارد به گونه‌ای که موجب سعادت در دنیا و آخرت می‌شود. نوع گردآوری مطالب کتابخانه‌ای بوده و از روش توصیفی استفاده شده است. این نوشتار در سه فصل که هر فصل به دو گفتار، تقسیم شده است. در فصل اول، مفاهیم و مبانی عزّت نفس و در فصل دوم آثار اخلاقی عزّت نفس که در گفتار اول عوامل، موانع و شاخصه‌های اخلاقی و در گفتار دوم روش‌های تقویت عزّت نفس، در فصل سوم هم به آثار تربیتی عزّت نفس که در گفتار اول عوامل، موانع و شاخصه‌های تربیتی و در گفتار دوم به شیوه‌ها، پیامدهای تربیتی عزّت نفس پرداخته شده است. در این تحقیق از منابع متعدد مانند قرآن، کتاب‌های تفسیری از جمله ترجمه تفسیر المیزان، تفسیر نمونه، تفسیر نور و کتاب‌های دیگری همچون انسان کامل، اخلاق و خودسازی، گفتارهای تربیتی و انسان مطلوب استفاده شده است. حاصل آنکه افرادی که از عزّت نفس برخوردارند تصویر خوب و مثبتی از خود دارند و با آگاهی از آثار اخلاقی و تربیتی آن، در انجام دستورات خداوند، میل و رغبت بیشتری از خود نشان خواهند داد. عزّت نفس و آگاهی از آثار آن، بسیاری از اختلافاتی را که در اعتقاد خودِ افراد با عزّت نفس است، از بین برده و خلأ معرفتی در مورد شناخت شخصیت را برطرف می‌سازد و علاوه‌براین کسانی که از عزّت نفس پایینی برخوردارند یا عزّت نفس ندارند اگر از آثار عزّت نفس ممدوح مطّلع شوند، به این صفت روی می‌آورند و از عزّت الهی و پیامبرa و مؤمنانش بهره‌مند می‌گردند.

مفاهیم و متغیرها: اخلاق، تربیت، عزّت نفس.

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، جلسه دفاعیه تحقیق پایانی سرکار خانم ملیحه زمانی با عنوان «جایگاه و مقام مادر در آیات و روایات» با راهنمایی سرکار خانم ساره شیخی در روز شنبه 14/5/1396، ساعت 9 در سالن اجتماعات حوزه علمیه خواهران کوثر قزوین با حضور داور محترم حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا کاظم‌لو برگزار شد. جلسه دفاعیه 45 دقیقه به طول انجامید و در نهایت تحقیق پایانی با کسب رتبه خوب پذیرفته شد.

متن حاضر، چکیده تحقیق پایانی «عوامل و موانع کسب آرامش در آیات و روایات» است.

عنوان تحقیق پایانی حاضر، مقام مادر در آیات و روایات است. مادر واسطه آفرینش فرزند و مسئول تربیت و پرورش است که می‌تواند سلامت اجتماع و جامعه را رقم زند. اسلام تا حدی به مقام و منزلت زن افزوده که بشریت تا بحال نظیر آن‌را ندیده است. در این تحقیق از قرآن و منابع متعددی مانند تفسیر نمونه، مجمع البیان و تسنیم، کتاب روایی فروغ حدیث، ارزش پدر و مادر در قرآن و روایت، مقام والدین در اسلام، حقوق والدین و زنان اسوه در قرآن بهره گرفته شده است. نوع گردآوری کتابخانه‌ای بوده، از روش توصیفی استفاده شده است. به نظر می‌رسد که جایگاه و مقام مادر بسیار والاست؛ زیرا آیات و روایات توجه ویژه‌ای به مقام مادر دارد. در آیاتی از قرآن مجید مقام والای والدین بعد از ایمان به خدا و اطاعت ذات واحدش می‌آید و در جایی دیگر رنج‌ها و زحمات مادر در دوران بارداری و وضع حمل و شیردهی را بیان می‌کند که در این آیات اشاره به تقدم مقام مادر نسبت به پدر است. همچنین سیره و سنت پیامبرa و اهل‌بیتb نسبت به مادر همه گواه بر رفعت جایگاه مادر است. از آثار دنیوی و اخروی توجه به مقام مادر می‌توان خشنودی خداوند، غفران الهی، طول عمر، فراوانی روزی، رفتار نیکوی فرزندان نسبت به ایشان و سعادت دنیوی و اخروی را نام برد. در صورت عدم توجه موجب کیفر زودرس، پذیرفته نشدن اعمال و آمرزیده نشدن گناهان می‌شود. این پژوهش از پنج فصل مبانی و مفاهیم، برتری جایگاه مادر در آیات قرآن کریم؛ سیره و رفتار پیامبرa و اهل‌بیتb نسبت به مادر؛ آثار توجه و ارج نهادن و عدم آن به مقام مادر، مادران اسوه و چهره‌های الگو تنظیم شده است.

کلید واژگان: اُمّ، والده، مادر.