کتاب رسانه‌ای کهن: این مراسم با حضور جناب دکتر هادی فنایی در روز چهارشنبه 24/8/1396 از ساعت 8 الی 9:30 در سالن اجتماعات حوزه علمیه کوثر برگزار شد. در این مراسم جناب دکتر فنایی از ویژگی‌های ملاصدرا و امتیازات وی صحبت کردند.
بسمه تعالی
به گزارش ساره شیخی معاون پژوهش حوزه علمیه کوثر قزوین جلسه سخنرانی با عنوان «کتاب رسانه‌ای کهن» با حضور جناب دکتر هادی فنایی نعمت‌سرا از اساتید برجسته حوزه علمیه خواهران و دانشگاه بین‌المللی امام خمینی استان قزوین در روز چهارشنبه 24/8/1396 ساعت 8 الی 9:30 به مناسبت آغاز هفته کتاب در سالن اجتماعات حوزه علمیه کوثر قزوین برگزار شد.
در این مراسم جناب دکتر فنایی از ویژگی‌های ملاصدرا و امتیازات وی صحبت کردند.
متن زیر قسمت‌هایی از صحبت‌های ایشان است:
در روش‌شناسی فهم شخصیت‌ها دو جور شخصیت وجود دارد:
الف: شخصیت سیاسی اجتماعی و الگوی سیاسی که بوسیلۀ حق شناسایی می‌شود، یعنی باید حق را بشناسیم و اگر او در مسیر حق بود وی را به حق نسبت دهیم.
ب: در مسائل علمی کاری به شخصیت نداریم و فقطه به آنچه می‌گوید توجه می‌کنیم.
ایشان فرمودند: در مسائل علمی ما ابناء الدلیل هستیم و به اینکه کی میگه کاری نداریم بلکه آنچه می‌گویند برای ما با ارزش است. همانطور که حضرت عیسی (علیه السلام) فرمودند: «خذ الحق ولو من اهل الباطل و لا تأخذ الباطل کونوا نقاد الکلام»
نقدها را بود که عیاری گیرند تا هم صومعه داران پی کاری گیرند
در عصر حاضر ما به رسوم و سنت‌هایی پایبند شده‌ایم که متأسفانه این سنت‌ها نه ما را بالا می‌برند و نه ضرری برای ما دارند. در واقع ما تابع سنت‌های مردگانمان هستیم.
ایشان فرمودند:
صدرالمتالهین شخصیتی است که او را فقهاء زمانش تکفیر کردند، همانطور که ابن سینا را تکفیر کردند، فارابی، ابن رشد آندولسی و … را تکفیر کردند.
در اندیشه اسلامی ماجرای تلخی وجود دارد با اینکه همۀ حیوانات را صاحب حق حیات و محق می‌دانند ولی این حق حیات را به فلاسفه و عرفا نمی‌دادند. عرفا به دلیل نبودن تسامح در حوژه اندیشه، تکفیر می‌شدند.
علامه شعرانی که جامع همۀ علوم عصر بوده، -استاد حضرت آیت الله جوادی آملی و حضرت علامه حسن‌زاده آملی- از مفاخر تهران، فیلسوف، ریاضی‌دان، منجم، طبیب، فقیه و اسلام شناس جامع در مقدمه‌ای که بر یکی از آثار حاجی سبزواری فیلسوف عصر ناصرالدین شاه نوشته‌اند چنین فرمودند که «صدرالمتألهین از مصادیق قاعده لطف است.» قاعده لطف یعنی: هر امکانات و ابزاری که برای رشد و هدایت ما لازم است بر خدا واجب است آن ابزار و امکانات را در اختیار ما قرار دهد. مانند ارسال رسل، انزال کتب، عقل، کتاب، پیامبر و همه امکاناتی که در سعود ما مؤثر است بر خدا واجب است که آن را در اختیار ما قرار دهد.
علامه شعرانی صدرالمتألهین را از مصادقین قاعده لطف می‌داند.
صدر المتألهین شیرازی در عصر صفویه زندگی می‌کند عصری که اخباری‌گری در جهان اسلام و حوزه تمدن شیعی به اوج خود رسیده بود. یعنی در آن زمان عقل را به کلی تخطئه کرده بودند و حتی علم اصول و اجتهاد را هم تحریم کرده بودند. اخباری‌گری انحطاط عظیمی در علم به وجود آورد. در اروپا تفکر پزتویستی و حس‌گرایی، در تمدن شیعی اخباری‌ها و در اهل سنت ظاهرگرایان، در چنین فضایی جناب صدرالمتألهین عقل را که حجت الهی است، زنده کرد.
پدر صدرالمتألهین از وزرای دربار صفویه، اشراف زاده و ثروتمند بود. میرداماد و شیخ بهایی در دربار صفویه بودند و صدرا پیش این بزرگواران درس خواند و مدتی به فلسفه کلاسیک و سنتی پایبند بود. بعد با تحولاتی که در وی به وجود آمد، مبانی فلسفی وی تغییر کرد و توانست از سطح قرآن به عمق آن راه یابد. یک سری قشرنگران او را تحمل نکردند و او را از مدرسه اخراج کردند و در هیچ مدرسه و مکتبی او را جای ندادند. در این زمان عزلت گزینی اختیار کرد و در روستای کهک نزدیک قم دوران انزوا و خلوتش را گذراند. مجاهدت بر نفس و انزوا پیش گرفت که خروجی و حاصل این خلوت گزینی کتاب «اسفار الاربعه فی الحکمه المتعالیه» بود که در 9 جلد چاپ شد. «الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه» یک دوره حکمت است. آموزه‌ای از قرآن، برهان و عرفان، ما 400 سال است بر سر سفره او نشسته‌ایم و یک دوره دائره المعارف است که هنوز جایگزین و بدیلی برای آن پیدا نشده است. صدرالمتألهین به همان اندازه که حکیم است، فقیه است و همانقدر که فقیه است محدث است. ایشان شرحی بر اصول الکافی محمد بن یعقوب الکلینی الرازی 329 هجری قمری نوشته است. تفسیر هم کار کرده است و علاوه بر علوم عقلی بر علوم نقلی نیز تبحر داشته است.
از شاگردان وی می‌توان ملا محسن فیض کاشانی صاحب کتاب الوافی، المهجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء الاحیاء که داماد او نیز بوده را نام برد. فیض کاشانی در کتاب مهجه البیضاء کتاب احیاء علوم غزالی را پالایش کرده است. ایشان صاحب 400 جلد کتاب هستند و کتاب عوامل از آثار اوست که در جامع المقدمات آمده است.
فیض کاشانی یک اخباری معتدل است که به همان اندازه که حکیم است در عین حال عارف نیز هست. ایشان در مهجه گفته اند: «موسیقی به ما هو موسیقی نه حلال است و نه حرام؛ بلکه باید توجه کرد به اینکه در کدام ظرف ریخته می‌شود دل بیمار یا دل بیدار. اگر داخل دل بیمار ریخته شود آن دل را خراب می‌کند و اگر در دل بیدار ریخته شود هیچ اتفاقی در آن نمی‌افتد.»
شاگرد دیگر صدرالمتألهین فیاض لاهیجی صاحب کتاب گوهر مراد است. او نیز داماد ایشان بوده است.
زنده کردن عقل توسط صدرالمتألهین:
در عصری که اخباری‌ها در تمدن شیعی و ظاهرگرایان و قشر گرایان در تمدن اهل سنت و تفکر پزتویستی و حس گرایی در اروپا، عقل را به حاشیه رانده بود جناب صدرالمتألهین این حجت الهی را احیا کرد و نه تنها عقل را احیا کرد، قرآن، برهان و عرفان همه و همه را با هم در آمیخت. در کتابهائی مثل عرشیه و شواهد الربوبیه می‌گوید ندیدم کسی قبل از من به این مطالب دسترسی پیدا کرده باشد. من این مطالب را شهود کردم.
در کتاب الشواهد الربوبیه در بحث نبوت می‌نویسد نبی مستقیما وحی را از حضرت حق می‌گیرد. توسط فرشته وحی ربوبیت و تشریع الهی را دریافت می‌کند. (تلقی وحی و دریافت وحی) در کنار نبی غیر نبی نیز می‌تواند با تهذیب نفس و با تفکر و تحمل بالا رود تا مستقیما علمش را از خدا بگیرد. همانطور که گفت بایزید بسطامی، مردم علم‌شان را از مردگان می‌گیرند ولی من علمم را مستقیما از خدا می‌گیرم. «انا آخذ علمی حی الذی لا یموت» وقتی پیامبر می‌گوید می‌شود بالا بروید امکانش هست.
ایشان در انتهای برنامه، به پرسش‌های طلاب پاسخ گفتند. این برنامه مورد استقبال شدید طلاب قرار گرفت.
آخرین نظرات