گزارش کرسی آزاداندیشی ملاحظه نسبت تکلیف و نتیجه «رابطه انسان ولایتمدار با انتخاب اصلح»
چکیده نظرات استاد ارائه کننده بحث:
نسبت تکلیف و نتیجه از مباحث مهم انتخابات است. انسان مسلمان و ولایتمدار همه وظایفی را که به او محول شده به چشم تکلیف می‌بیند. در انتخابات تکلیف، انتخاب اصلح است و اصلح کسی است که بیشترین امتیاز را چه از نظر اجرایی و چه از نظر تقوا دارا باشد. گاهی آنچه که تکلیف است به نتیجه منجر نمی‌شود. ممکن است با پیش بینی نتیجه انتخابات، فرد مکلف تشخیص دهد که با انتخاب اصلح ریزش رأی به وجود آمده و افسد بر روی کار می‌آید. آیا در چنین حالتی انسان ولایتمدار باید به تکلیف عمل کند یا نتیجه که دفع افسد به فاسد است؟ آیا وظیفه ما ملاحظه تکلیف است یا ملاحظه نتیجه؟
به نظر می‌رسد در مسائلی مانند انتخابات که از مسائل مهم و تأثیر گذار اجتماعی است و تأثیر مستقیمی در زندگی افراد دارد، نتیجه تکلیف ساز است.
چکیده نظرات استاد منتقد:
کسی که به تکلیف خود عمل می‌کند در واقع به نتیجه رسیده است.
رهبر انقلاب در سخنرانی‌های خود تکلیف را حضور مردم در انتخابات معرفی کردند. ایشان فرمودند به «عمر» رأی بدهید یا به «زید» برای من مهم نیست. مهم شرکت حداکثری در انتخابات است. در جهاد هم همین بحث مطرح شده است. در آیه 52 سوره توبه چنین آمده است که «قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا إِلاَّ إِحْدَي الْحُسْنَيَيْن؛ بگو: آیا در حق ما جز یکی از دو خصلت نیک را انتظار می برید (پیروزی در نبرد یا شهادت در راه حق)؟» یعنی تکلیف را عمل کنید چه پیروز و چه شهید شوید.
اگر ما بخواهیم به نتیجه فکر کنیم دو حالت پیش می‌آید: 1- ممکن است نتیجه‌ای که حدس زده‌ایم محقق نشود در این صورت نه به تکلیف دست پیدا کرده‌ایم و نه به نتیجه. 2- اگر هم نتیجه محقق شود نتیجه مطلوب نخواهد بود.
نتایج دیدگاه مخالف:
در هر صورتی وظیفه ایجاب می‌کند که اصلح را انتخاب کرده و به تکلیف عمل کنیم؛ حتی اگر نتیجه رأی فرد اصلح نباشد. زیرا دفع افسد به فاسد نیز در نهایت نتیجه مطلوبی به بار نخواهد آورد.
جمع‌بندی داور:
باید دقت کرد در تمامی انتخابات دفع افسد به فاسد راهکار درستی نیست. باید زمینه سازی‌های مناسبی قبل از انتخابات صورت گیرد که هم اقیال صالحین برای شرکت در مناسبات کشوری بیشتر شود و هم شناخت و انتخاب اصلح از سوی مردم انجام گیرد. ولی در زمان‌هایی که هنوز مقدمه چینی درستی صورت نگرفته دقت در نتیجه تکلیف ساز بوده و از ایجاد مفسده به صورت گسترده جلوگیری می‌کند.
آخرین نظرات